Çiftler bir yıl ve daha uzun süre içerisinde korunmasız cinsel birlikteliğe rağmen çocuk sahibi olamıyor ise bu durum “kısırlık” olarak adlandırılır. Çiftlerin yaklaşık %15’inde kısırlık sorunu bulunur. Bebek sahibi olunmadığında bir takım değerlendirmeler yapılır. Partnerlerin incelenmesi ve cinsel ilişkiye girme sıklığı bu süreçte önemlidir. Cinsel ilişkinin her gün gerçekleşmesi spermin sayı ve kalitesini düşürür. Cinsel ilişkinin uzun aralıklarla gerçekleştirilmesi ise kadının yumurtlama dönemine denk gelmediği için döllenme olasılığını azaltır. Cinsel ilişki düzenli aralıklarla (haftada 2 veya 3) gerçekleşirse gebelik şansı artar.
Cinsel ilişkinin düzenli olmasına rağmen bebek sahibi olunamıyorsa gerekli testler yapılarak, değerlendirilir. Erkeklerde kısırlık sorununun altında yatan birçok sebep vardır.
Erkeklerde Kısırlık Belirtileri
Kısırlıktan şüphelenen erkek bireyler “kısır olmak ne demek, erkeklerde kısırlık nasıl anlaşılır?” gibi soruları araştırır. Kısırlık belirtileri erkek bireylerde belirgin olmayabilir. Ana kısırlık belirtileri çocuk sahibi olamamaktır. Kısırlık tanısı için semen testi yaptırılmalıdır. Sadece semen testi ile tanı koymak yetersiz olsada yeterli veri elde edilir. Semen analizinde, alınan meni mikroskop altında incelenir. Değerlendirme için sperm; hacim, sayı, biçim ve hareket durumu incelenir. Değerlendirme sonucunda kısırlık sorununu işaret eden bir durum varsa test 3’er hafta arayla tekrarlanır. Kesin tanı için hormon analizi, idrar testi ve ultrasonografiden yararlanılabilir.
Kadınlarda kısırlık belirtileri, erkeklere göre daha belirgindir. Çoğunlukla erkeklerde çoçuk olmama nedenleri ile doktora başvurduklarında öğrenirler.
Erkek kısırlığının işaretleri ve belirtileri aşağıdakileri içerebilir:
- Sertleşme ve boşalmada zorlanma,
- Testis bölgesinde şişme, acı ve ağrı
- Sakal bıyıkta ve diğer vücut kıllarında azalma,
- Testislerin normalden küçük olması.
Bu belirtiler mevcut ise doktora başvurulmalıdır. Kesin tanı için yapılacak testler şarttır.
Erkeklerde Kısırlık Nedenleri
Gebeliğin oluşması için sağlıklı sperm üretiminin gerçekleşmesi gerekir. Üretilen spermler hassas tüpler ile meniye taşınır. Penisten dışarıya aktarılan meni; yeteri sayıya, şekle ve hareketliliğe sahip ise yumurtayı dölleyebilir.
Erkeklerde oluşan kısırlık sorunu doğuştan olabileceği gibi sonradan da ortaya çıkar. Kısırlığa birçok faktör sebep olabilir.
- Hormon bozukluğu,
- Genetik problemler,
- İnmemiş testis,
- Testisin aşırı ısınması,
- Kullanılan ilaçlar,
- Daha önce geçirilmiş ameliyatlar,
- Enfeksiyonlar,
- Bazı hastalıklar,
- Tütün/alkol kullanımı,
- Yaşam tarzı ile ilgili sorunlar kısırlığa sebep olur.
Erkeklerde Kısırlığın Tedavisi Var Mı?
Erkeklerde kısırlık tedavisi elbette vardır. Fakat bu tedavi yöntemleri testlere göre değişkenlik gösterir. Doktorunuz çeşitli tedaviler ile bebek sahibi olma olasılığınızı artırabilir. Bunun için kısırlık sorununun altında yatan sebep doğru saptanıp tedavi edilmelidir.
Kısırlık tedavisi için kullanılan yöntemler:
Ameliyat: Varikosel (testis toplardamarlarıında şişme) sorununda mikroskop altında testise müdahale edilir. Böylece tüpler tamir edilir. Ameliyat sonrası sperm kalitesinde artış yaşanır.
Enfeksiyon tedavisi ve hormon tedavisi: Üremeye etki eden enfeksiyonlar varsa ve hormon seviyeleri düşük ise ilaçlı tedavi yoluna gidilir. Tedaviden sonuç alabilmek için 3-6 ay arası beklenilir.
Yardımcı üretkenlik teknolojisi (ART): Normal boşalma veya cerrahi yöntemler ile sperm alınarak gebelik sağlanır. Elde edilen spermler aşılama veya tüp bebek tedavisinde kullanılır.