Sperm sayısı düşüklüğü

Sperm Eksikliği

Bireylerin çocuk sahibi olamama nedenlerin başında sperm sayısı düşüklüğü gelmektedir. Sağlıklı sperm bulunmaması hamilelik ihtimalini düşürmektedir. Sperm azlığı, boşalma esnasında gelen meninin içerisindeki sperm sayısının normalden az olma durumu olarak adlandırılır. Erkeğin menisi içinde sperm hücrelerinin bulunmaması durumuna azospermi denir. Hiç sperm olmaması durumu olarak da bilinmektedir.

Sperm sayısı düşüklüğüne sebep olan rahatsızlık tedavi edilip ortadan kaldırıldığında birçok erkek doğal yolla çocuk sahibi olabilmektedir.

Düşük Sperm Sayısı Belirtileri

Düşük sperm sayısı belirtilerinin başında, hamile kalmada zorluk vardır. Net belirtileri olmayan sperm azlığında cinsel istek azlığı, sertleşme, boşalma, testislerde ağrı gibi sorunlarla karşılaşılabilir. Düşük sperm sayısı günümüzde hızla artmakta olan ciddi bir problemdir.

Toplam Sperm Hareketi

Çocuk sahibi olmak isteyen ve düşük sperm sayısına sahip olan bireyler “Sperm sayısı kaç olmalı, sperm ileri hızlı hareketlilik kaç olmalı, sperm hareketliliği kaç olmalı” gibi araştırmalara yönelirler. Normal sperm sayısı, 39 milyon (mililitrede 15 milyon), ileri doğru hareketliliği %32, pH’ı >7,2; hacmi >2 mililitredir. Oligospermi, sperm sayısının düşüklüğü anlamına gelen bir tanıdır. Eğer sperm konsantrasyonu bir mililitrede 15 milyonun altında ise oligospermi olarak kabul edilmektedir. Gebelik için sperm sayısı kadar sperm hareketliliği ve şekli de bir o kadar önemlidir.

Sperm Sayısı Testleri Ve Teşhisi

Çocuk sahibi olamama durumu “kısırlık” olarak adlandırılır. Öncelikle sperm oluşmamasının altında yatan nedenlere bakılır. Bu nedenler geçirilmiş bir enfeksiyon, travma, sperm üretimini engelleyici ilaçlara ve aile geçmişinde doğurganlık problemi olup olmadığı gibi durumları kapsar. Daha sonra erkeklere semen analizi yapılarak sonuçlar incelenir. Kısırlığın çoğu tedavi edilebilir nedenlerden kaynaklanır. Semen analizinde değerlendirilen sonuçlar sonrası gerekli görülen bir durum var ise testislerin ultrason ile değerlendirilmesi, hormon ve genetik testlerin yapılması istenir. Tüm işlemler sonrası saptanan bir kısırlık durumu söz konusu ise kısırlığın altında yatan sebebe istinaden hormon tedavisi, enfeksiyon tedavisi ve cerrahi tedaviler ve yardımcı üreme teknikleri uygulanır.

Düşük Sperm Sayısı Nedenleri?

  • Varikosel
  • Hormon bozukluğu
  • İnmemiş testis
  • Aile geçmişinde yaşanan doğurganlık problemi
  • Daha önce geçirilmiş ameliyatlar
  • Enfeksiyon
  • Kullanılan ilaçlar
  • Stres
  • Kemoterapi
  • Bazı hastalıklar
  • Tütün/alkol kullanımı
  • Yaşam tarzı ile ilgili sorunlar

Sperm Sayısını Düşüren Tıbbi Nedenler?

  • Varikosel Tanısı:Varikosel sperm sayısı ve kalitesini düşürerek kısırlığa sebep olabilir.
  • Enfeksiyonlar:Testislerde cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon varsa sperm üretimi etkilenir.
  • Ejakülasyon Problemi:Boşalma sırasında meninin idrar yolunu gitmesidir. “Geriye boşalma” ya da “kuru boşalma” olarak da bilinmektedir.
  • Kemoterapi:Tümör tedavilerinde başvurulan kemoterapi sperm sayısı ve kalitesini düşürmektedir.
  • İnmemiş Testis: Gelişim sürecinde testislerden birinin ya da her ikisinin birden testis torbasına inmemesi durumudur. Bu durum sperm sayısını ve kalitesini etkilemektedir.
  • Hormonal Sorunlar: Sperm üretimi için hipotalamus, hipofiz bezi ve testisler hormon salgılamaktadır. Hormon salgılamada oluşacak hasarlar sperm üretimini etkiler.

 

Sperm az miktar gelmesi ve kalitesi bu nedenlere bağlı olabilmektedir.

Sperm Sayısını Düşüren Çevresel Faktörler?

  • Endüstriyel kimyasallar ( organik çözücüler, kurşun boya, pestisit)
  • Ağır metaller
  • Radyasyon
  • Testisin maruz kaldığı yüksek sıcaklık (uzun süreli laptop kullanımı, sauna, sıcak banyo)
  • Dar iç çamaşırı
  • Uzun süre bisiklete binmek

Bunların haricinde sperm sayısı ve kalitesini etkileyen yaşam unsurları da vardır.

Bu unsurlar:

  • Uyuşturucu madde kullanımı
  • Alkol ve tütün ürünlerinin tüketimi
  • Stres/depresyon
  • Fazla kilo alınması (obezite)

Sperm Sayısı Arttırma Tedavileri Ve Kullanılan İlaçlar

Öncelikle sperm sayısı ve kalitesi için semen analizi yapılmalıdır. Düşük sperm sayısı söz konusu ise altında yatan sebebe istinaden hormon tedavisi, enfeksiyon tedavisi ve cerrahi tedaviler ve yardımcı üreme teknikleri uygulanır.

Hormon Tedavisi: Hipotalamus, hipofiz bezi ve testisde meydana gelen hormonal bozukluklar hormon ve ilaç alımı ile düzeltilebilir.

Enfeksiyon Tedavisi: Sperm kalitesini artırmak için üreme yollarında oluşan enfeksiyonlar, antibiyotikle tedavi edilir.

Cerrahi Tedaviler: Örneğin testis toplarmalardında genişleme ve şişme yaşanırsa yani varikosel hastalığında kaliteli sperm için ameliyat işlemi gerçekleştirilir.

Yardımcı Üreme Teknikleri: Yardımcı üreme tekniklerinde boşalma yolu ile veya cerrahi yollar ile sperm elde edilir. Bu üreme tekniğinde elde edilen sperm, IUI aşılama tedavisinde ve tüp bebek tedavisinde kullanılabilir.

Sperm Sayısı Veya Hareketi Tedavi İle Artar Mı?

Yapılan bilimsel çalışmalara göre sperm sayısı düşüklüğü olan hastalarda tedavi ile sperm değerlerinin iyileştiği, gebelik oranlarının arttığı görülmektedir. Tedavi sonrası sperm sayısı artmakla beraber sperm ileri hareket oranında da artış olmaktadır. Tedavi sürecinde de birey sperm sayısını artırmak için beslenmesine de dikkat etmesi gerekir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Doktorumuz İle Görüşme Sağlayın

Uzman Doktorlarımız İle Görüşerek Aklınıza Takılan Tüm Sorulara Yanıt Alabilirsiniz Formu doldurun Doktorumuz sizin için yanıtlasın.

Op. Dr. Zehra Bebek
Kadın Hastalıkları ve Tüp Bebek Uzmanı